27 8

3-бел1м

•

Уйымдардагы топтар

Т р а н з а к ц и я л ы ^
ж етекш iл ер -
баFыныштыларын
релге жэне
тапсырмаFа
к,атысты
талаптарды
аныктау аркылы
KойылFан
максаттарFа карай
жетелейт!н жэне
шабыттандыратын
жетекш!лер.

Т р ан сф о р м ац и я-
л ы ^ ж етекш iл ер -
баFыныштылар-
дыц жеке муддес!н
уйымныц иг1л!г1не
баFыттауFа ундей-
т!н жэне баFыныш-
тыларFа терец эр!
ерекше эсер етет!н
жетекш!лер.

немесе ем1р1 Yшiн кау1птенгенде, харизмалы жетекш1ге 1лесед1. Б1з
харизмалык

жетекш1л1кт1ц

жетег1не

даFдарыста

жYрген

кез1м1зде

кеб1рек ерем1з,

себеб1

батыл жетекш1л1к кажет деп

ойлаймыз. Де-

генмен кейб1р1 турпайы болу^х да мумк!н. Адамдар жан-дYниеdнде
турл1 с1лк1н1стер болFан кезде, т1пт1 зертханалык тэж1рибелер бары-

сында да харизмалы жетекш1лерд1ц соцынан еру1 ыктимал.4

Кейб1р тyлFалар харизмалык жетекш1л1кке ете сез1мтал келед1.42

Мысалы,

1

ез1н-ез1

курметтеу

сез1м1

темен

немесе

ез1н1ц

кад1р1не

кYмэнмен карайтын жеке тулFа ез басымен ойланудыц орнына же-
текш1н1ц

баFыт-баFдарымен

журуге

бей1м.

Бул

адамдар Yшiн

же-

текш1н1ц харизмалык касиеттер1не

караFанда жаFдайдыц

кеб1рек

мацызы болу^х мумк!н.

ХАРИЗМАЛЫ^

ЖЕТЕКШ1Л1КТ1К

ЖАГЫМСЫЗ

ЖАГЫ.

0к1н1шке

ка­

рай,

елден

ерек

кер1нет1н

харизмалы жетекш1лер

м1ндетт1

турде

уйымыныц муддес1 Yшiн эрекет ете бермейд1.43 Осыны зерделеген
зерттеулер

нарцисс

(ез1н

керемет

жоFары

баFалайтын,

ез1мш1л)

адамдар харизмалык жетекш1л1кке катысы бар м1нез-кулыкка кат-
ты

эуес

болатынын

керсетт1.44 Кептеген харизмалы,

б1рак бузыл-

Fан

жетекш1лер

кара

басыныц

камын

ойлап,

уйымыныц

максат-

тарын аякасты етуге дэт1 барFан. Мысалы, Enron, Tyco, WorldCom,
HealthSouth-даFы

жетекш1лер

уйым

ресурстарын

жеке

муддес1не

пайдаланFан, акциялардыц баFасын колдан ес1ру Yшiн зацдар мен
этика ережелер1н бузFан, сондай-ак жеке акция опциондарындаFы
миллиондаFан долларды арсыздыкпен калтасына баскан. Мысалы,
Гитлер

сиякты

кейб1р

харизмалы

жетекш1лер

кырып-жою

мура-

тына жету Yшiн баFыныштыларын уг1ттеуде алдына жан салмады.
Харизманы кYш деп б1лсек,

ол зулымдыкка емес, иг1л1кке кызмет

ету1 ти1с.

Бул харизмалык жетекш1л1ктен дым пайда жок дегенд1 б1лд1р-

мейд1, дурыс максатка жумсаса, оныц пайдасы кеп. Б1рак харизма­

лык

жетекшх

эр

кез

табыс

удес1нен шыFа

бермейд1.

Кей жаFдайда

табыс жаFдаЙFа, жетекш1н1ц керегенд1г1не жэне нэтижелерд1 када-
Fалау Yшiн

уйым

тарапынан

тексер1л1п,

тепе-тецд1кте

усталу^хна

байланысты.

Транзакциялы^ ж эне трансформациялы^
ж етекш iлiк

Харизмалык

жетекш1л1к

теориясы

жетекш1лерд1ц

баFынышты-

ларды

ез1не

сенуге ж1герленд1ру каб1лет1не

суйенед1.

Кер1с1нше,

Фидлер модел1, жаFдаяттык жетекш1л1к теориясы жэне жол-мак-

сат теориясы баFыныштыларын релге жэне тапсырмаFа катысты
талаптарды

аныктау аркылы

койылFан максаттарFа карай жете-

лейт1н жетекш1лер - т р а н з а к ц и я л ы ц ж е т е к ш iл е р д i сипаттайды.
Б1рнеше

зерттеу транзакциялы к жетекш1лерд1 баFыныштыларды

ез

муддес1н

уйымныц

иг1л1г1не

баFыттауFа ундейт1н

т р а н с ф о р -

м а ц и я л ы ц

ж е т е к ш iл е р д е н 45

ажыратуFа

назар

аударды.

Транс-

формациялык жетекш1лер м1ндеттеме децгей1н1ц арту^хна жауап