33
Экономикадағы
экономистер
Экономика
мамандықтарына
арналған
жұмыс

орындары


көбейе
ме?
Болашақты

болжау

қиын.

Бірақ

ұзақмерзім-
ді
жоспарға

таңдау

жасағанда

Еңбек

статистика-
сы
бюросының

(ЕСБ)

экономистері

дайындаған
болжамдарға
сүйеніп,

болашаққа

көз

жүгіртпесек
болмайды.
ЕСБ
2014–2024
жылдар

аралығында

жұмыс
орындарының
өсу

ауқымы

бойынша

жұмыспен
қамту
болжамын

ұсынды

және

2014

жылы

орташа
жұмыспен
қамту

әрбір

100

жұмыс

орнына

шаққан-
да
7%

артып,

2024

жылы

107

болатынын

мәлімдеді.
Экономика

саласында

PhD

дәрежесі

бар

адам-
дар
үшін

жұмыс

орындары

6%

көбейеді

деген

бол-
жам
бар.

Бұл

өсім

орташа

деңгейдегі

жұмыс

орын-
дарына
қарағанда

баяуырақ,

өйткені

экономис-
терге
арналған

мемлекеттік

жұмыс

орындарында
қысқару
болатынына

болжам

айтылған.
1.3-СЫЗБА.
Экономика
мамандығы

бойынша
жұмыс
орындары
Нарықты
зерттеу
сарапшысы
58%
Экономист
3%
Қаржы
сарапшысы
32%
Бюджет
сарапшысы
7%
2014
жылғы

жұмыспен

қамту
Экономист
21
500
Бюджет
сарапшысы
60
800
Қаржы
сарапшысы
277
600
Нарықты
зерттеу

сарапшысы
495
500
Жиынтық
жұмыс
855
400
Дөңгелек
диаграммада

экономикалық

идеялар

мен

құ­
ралдарды
пайдаланатын

экономистер

мен

сарапшы­
лар
істей

алатын

жұмыс

түрлерінің

салыстырмалы

саны
көрсетілген.
Экономика
мамандығы

бойынша

жұмыс

орындарының
көбі
нарықты

зерттеумен

(58%)

және

қаржымен

(32%)
байланысты.
Дереккөз:
Еңбек

статистикасы

бюросы.
MyLab
Economics

Animation
Бюджет

сарапшыларының

жұмыс

орындары
2%
ғана

көбейеді

деген

болжам

бар,

өйткені

бұл
жұмыста
адамды

жасанды

интеллектімен

алмас-
тыру
оңай.

Бірақ

қаржы

сарапшылары

үшін

жұ-
мыс
орындары

12%,

ал

нарықты

зерттеу

сарап-
шылары
үшін

19%

көбеюі

де

мүмкін.
Ешқандай

кепілдік

болмаса

да,

бұл

болжамдар
экономика
мамандығын

таңдаған

адамдардың

бо-
лашағы
жарқын

екенін

көрсетеді.
Экономист
мамандардың

табысы
Экономист

мамандарының

табысы

көбінесе

жұ-
мысқа
және

білік

деңгейіне

байланысты.

Payscale.
com
веб-ресурсында

жарияланған

деректерге

сү-
йенсек,
экономистердің

бәрі

үшін

жалақы

мөлшері
41
226–124

177$

аралығында,

яғни

орта

есеппен
72
279$.
Экономика

саласында

PhD

дәрежесін

алған
және
экономист

мамандығы

бойынша

жұмыс

іс-
тейтін
орта

мансаптағы

адам

жылына

шамамен
100
000$

таба

алады

деген

болжам

бар.

Қаржы,
сақтандыру
саласында

және

мемлекеттік

жұмыс
орындарында
жұмыс

істейтін

экономистер

орта
есеппен
көбірек

табыс

табады.
«Сарапшы»

мамандардың

табысы

орта

есеппен
азырақ:
нарықты

зерттеу

сарапшылары

мен

қаржы
сарапшыларының
табысы

жылына

62

000–80

000$
аралығында.
Осындай

жалақы

мөлшері

экономика

маман-
дығы
түлектерінің

көрсеткішіне

жақын,

бірақ

бұл,
1.4-сызбада
көрсетілгендей,

ең

жоғары

деңгей
емес.
Химиялық

инженерия

және

қолданбалы

ма-
тематика
саласы

мамандарының

орташа

жалақы-
сы
ғана

экономистердің

жалақысынан

асып

тұр.
Экономика
мамандығы

бойынша
жұмыс
істеуге

қажет

машықтар
Жұмыс

беруші

экономика

саласындағы

жұмыс-
қа
үміткер

іздегенде

қандай

машықтарына

қарай
қарастырады?
Бес

машық

талабын

ерекше

атауға
болады.
Олар:
 
Сыни

тұрғыдан

ойлау

машығы
 
Аналитика

машығы
 
Математика

машығы
 
Жазу

машығы
 
Ауызекі

коммуникация

машығы