348

12-ТАРАУ

12.1-КАРТА. Әлемдік діндердіңтаралуы
Христиан діні Америка, Еуропа және Австралияда басым, ал басқа аймақтарда басқа діндер таралған.

ДЕРЕККӨЗ: From Warren Matthews, World of Religions, 3E, 1999 Wadsworth, a part of Cengagc Learning. Inc.

Ә л е м д ік Д Ін дер д ің
т а р а л у ы
€ 3 Христиан діні

■
■
■

Ислам

Буддизм

қытайдағы дшдер

t

JСинтоизм жэне

буддизм

Индуизм

■

I Иудаизм

■
■

Дәстүрлідіндер

Дәстүрлі, христиандық

жэне ислам

және жұт белгілі бір үлкен күшке жатқызылғанда маңыздырақ бола

гүседі.

Сенім мен рәсімдер

осы үлкен күшті бақылай алатын немесе

тыныштандыра

алатын

тәсіл

ретінде дамиды,

нәтижесінде

белгісіз

құбылысқа жауап ретіндегі әрекетке айналады. Жаңбыр биі жаңбыр-
ды

шақырмауы

мүмкін,

дұға

бағыштасақ

та

егін

жақсы

шықпауы

ықтимал,

бірақ

екеуі

де

түсініксіз

және

тылсым

қүбылысқа

қарсы

тұратын адамдарға таныс әрі тыныштандыратын әрекет. Діни сенім

мен рәсімдер дұрыс я бұрыс болсын адамдарға күтпеген жағдайларды
өткеруге көмектеседі.

Дін қазір неге керек?

Фундаментализмнің өсуі

Секуляризация - заттардың,

ойлардың немесе қасиетті билік
(діни адамдар) оқиғаларының
қасиетсіз немесе шынайы, билікке

(мемлекет, медицина, т.б.) берілу

процесі уақыт өте күшейеді деп
ойлады.

Бүрын тылсым

болып келген оқиғаларды түсіндіруде, ғылым мен тех-

никаның қабілеті артқандықтан, 1970 жылдарға дейін ғалымдар дінніц

ықпалы бәсеңдейтініне сенімді болды (Emerson & Hartman, 2006).

Нәти-

жесінде,

олар

секуляризация

-

діни

заттардың,

ойлардың,

биліктің

зайырлы билік иелеріне (мемлекет, медицина, т.б.) берілу процесі уақыт

өте

күшейеді деп ойлады.

Ғылым

қазіргі

кезде

ауру,

жер

сілкінісі,

күн

тұтылуы

сияқты

көптеген қүбылыстарды түсіндіреді.

12.2-кестеде көрсетілгендей, 40