К О З Г А У Ш Ы

К У Ш Т Е Р

компаниясы Uber квлж куралдарыныц меншж и е а емес. Элемдеп ец таны-
мал медиа Meci Facebook мазмунды (content) 63i жасамайды. Элемдеп ец кун-
ды белшек сауда сатушысы (retailer) Alibaba тауар цорына ие емес. Дуниежуз1
бойынша ец ipi тургын

орын

кызметш усынатын Airbnb компаниясы жыл-

жымайтын мулж neci болган емес».4

Цифрлык платформа физикалыктулга мен зацды тулгалар арасында ак-

тивтер мен цызмет керсетулерд1 пайдалану кезшде мэмшелерге келНретш
кедергшердц

кeлiciмдep

мен

факторларды

узартуга

кететш

шыгындарды

анагурлым к,ыск,артты.

Bp6ip

мэмше

ещц

барлык,

тараптарга

™iMfli

экономикалык

пайданы

карастыратын,

оте

шагын

курамдас

белжтерге

жшжтеледь

Одан

баска,

цифрлык, платформаны пайдаланган кезде 0ндipicтiц op6ip цосымша ешм-
ге, тауарга

немесе

цызметке деген

шектж взш дж куны

нелге тец болады.

Муныц нэтиж еа бизнес пен когамга айта к,аларлык,тай ауыртпалык Tycipe-

дк Оны 6i3 ymiHnii тарауда царастырамыз.

2.1.3.

Б иологиялы к,

Биологиялык саладагы инновация, ocipece генетикада жаныцды баурай-

ды. Соцгы жылдары генетикалык дэйектеудщ (sequencing) багасын арзан-
дату мен оцайлатуда, ал куш кеше гана гендердщ белсендшшн арттыруда

немесе тузетуде царышты кадамдар жасалды. Адам геномы (Human Genome)
жобасы осыдан он жыл бурын жузеге асырылган, оныц куны 2,7 млрд АКД1
доллары

болды.

K,a3ip

геномды дэйектеущ

б1рнеше

сагаттыц

1иинде, бар-

жогы

1000

доллар

келемшде

жузеге

асыруга

болады.1

0

есептеу куатыныц ocyiHe байланысты галымдар алдын ала байцап кору мен

Компьютерленген

кателжке урыну каупшен сацтану эдштершен бас тартты. Ещц оларда нац-
ты гендж нусцалардыц цандай взгешелжтер мен ауруларды

анык,тай ала-

тынын тестен етюзу мумюндш бар.

Keлeci

кадам - синтетикалык биология.

Ол ДНК жазбасы

аркылы

орга-

низмд1

реттеу

мумкш дшне

кол

жeткiзeдi.

Бул

орайда туындайтын

1ргел1

этикальщ мэселелерд! есепке

алмаганда, мундай технологиялык даму тек

медицина саласына гана емес, ауылшаруашылыгына жэне биоотын ещ црн
ciHe еркещц жэне тжелей эсер етедк

Журек

пен

рак

аурулары

Tapi3fli

кептеген

дауасы

табылмай

отырган

медицина

мэселелершщ туп тамыры

генетикада

жатыр.

Сол

себепН

де,

жекелеген

генетикалык

курамды

аныцтау

мумюндш

тиiмдi

жэне

арзан

тэсш (регламенты диагностикада секвенаторды

пайдаланган кезде) ден-

2 8